Likopen – co to jest ?
Likopen – jest to pomarańczowo-czerwony barwnik z grupy karotenoidów. Produkowany jest przez rośliny i niektóre mikroorganizmy. Rozpuszcza się w tłuszczach. Swoją biodostępność zwiększa po obróbce termincznej. Nasz organizm nie potrafi go sam wytwarzać, dlatego powinniśmy dostarczać go z zewnątrz. Największą ilość znajdziemy w pomidorach i jego przetworach.
Działanie
Antynowotworowe
Prozdrowotne działanie likopenu zawdzięczamy głównie jego właściwościom przeciwutleniającym oraz ekspresji regulacji genów.
Likopen ze wszystkich karotenoidów wykazuje największe działanie antyutleniające. Dzięki tym właściwością może zahamować tworzenie się wolnych rodników czyli cząsteczek sprzyjających powstawaniu nowotworów. Inne karotenoidy jak beta-karoten, luteina i zeaksantyna mają ponad trzykrotnie mniejsza właściwości antynowotworowe.
- W badaniach wykazano, że spożywanie 30mg likopenu dziennie, może zredukować ryzyko wystąpienia raka jelita grubego i odbytu o 60%
- regularne spożywanie produktów z pomidorów spowodowało zmniejszenie ryzyka wystąpienia raka prostaty o 30%
- zmniejsza również ryzyko zachorowania na raka piersi, jajnika i endometrium a także zmniejsza skutki uboczne stosowania radioterapii
Choroby serca
W pewnych badaniach wykazano, że u osób mających problemy sercowo-naczyniowe znajduje się mniej zapasów likopenu w organizmie w porównaniu z osobami zdrowymi.
Spożywanie ok 60mg likopenu dziennie zmniejsza ryzyko wystąpienia zawału ok 40%.
Kolejnym pozytywnym aspektem spożywania przetworów pomidorowych jest ich wpływ na ciśnienie krwi. Regularna ich konsumpcja wpływa na obniżenie ciśnienia.
Osteoporoza
Regularne spożywanie likopenu wydaje się sprzyjać anabolicznemu metabolizmowi kości, stymulując osteoblastogenezę i hamując osteoklastogenezę, co może przyczyniać się do promowania właściwego stanu zdrowia tkanki kostne.
Cholesterol
Spożywanie likopenu wpływa pozytywnie na zmniejszenie poziomu złego cholesterolu we krwi a co za tym idzie dalszych konsekwencji jego występowania czyli chorób sercowo naczyniowych.
Skóra, włosy, oczy
Oczy – chroni je i zapobiega przed zwyrodnieniem
Włosy – przeciwdziała wypadaniu włosów
Skóra – jest mniej uszkodzona i mniej podatna na negatywne skutki działania promieniowania ultrafioletowego. Spowalnia starzenie się skóry oraz dba o jej jędrność oraz ma mniej zmarszczek.
Dawka
Zalecana dawka dzienna: ok 10mg
Profilaktyczna dawka wynosi ok 15mg dziennie
Terapeutyczna dawka wynosi ok 30mg dziennie
Likopen w 100g produktu:
| Produkt | Ilość |
| Pomidor surowy | ok 5mg |
| Koncentrat pomidorowy | 40-45mg |
| Ketchup | 10-15mg |
| Soki pomidorowe | 5-10mg |
Przyswajalność
Likopen jest lepiej wchłaniany wraz z odrobiną tłuszczu oraz przede wszystkim po obróbce termicznej. Dlatego w celu zwiększenia efektu terapeutycznego likopenu należy szczególnie zwrócić się w kierunku zup pomidorowych, sosów np do spaghetti czy koncentratów pomidorowych. Można także robić własne ketchupy, które również zawierają go więcej.
Źródła w pożywieniu
- Przede wszystkim pomidory i jego przetwory
- Papryka
- Arbuz
- czerwone grejpfruty
- suszone morele
- i inne pomarańczowo czerwone produkty
Jednak największa ilość znajduje się pomidorach i jego przetworach dlatego chcąc korzystać z terapeutycznych właściwości likopenu należy zwrócić uwagę głównie na te produkty
Bibligrafia
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29287334
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29655028
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28318092
